ตามกฎกระทรวงกำหนดมาตราฐานในการบริหารและจัดการด้านความปลอดภัย

อาชีวอนามัยและสภาพแวคล้อมในการทำงานเกียวกับเครื่องจักร ปั่นจั่น พศ. 2552 ให้ความหมาย ” ปั้นจั่น ” ไว้ว่า เครื่องจักรที่ใช้ยกสิ่งของขึ้นลงตามแนวดิ่งและเคลื่อนย้ายสิ่งของเหล่านั้นในลักษณะแขวนลอยไปตามแนวราบ    ซึ่งหมายถึง เครน ที่เราจะกล่าวถึงในหัวข้อนี้ครับ  ตามหลักเราแบ่งเครนเป็น 2 ชนิด

           1 แบบเคลื่อนที่   หมายถึง รถเครน รถเฮี๊ยบ เรือเครน  บางท่านอาจสงสัยว่ารถเฮี๊ยบ คือรถอะไร รถเฮี๊ยบหมายถึง รถบรรทุกติดเครน ที่เห็นกันบ่อยๆก็ใช้ยกพวกเสาเข็มปูน หรืออุปกรณ์ที่ใช้ในงานก่อสร้าง ส่วนที่ว่าทำไม่เรียกรถเฮี๊ยบเพราะสมัยก่อนรถยี่ห้อ hiab จึงเรียกติดปากกัน

          2 แบบไม่เคลื่อนที่  หมายถึง เครนหรือรอก ที่ใช้ในโรงงาน หรือสถานที่ติดเครนเพื่อยกสิ่งของ สามารถเคลื่อนที่ได้เฉพาะในรางหรือจุดที่กำหนดได้เท่านั้น  นอกจากนี้ยังมีประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงานระบุประเภทการใช้งาน แบ่งออกเป็น  2 ประเภท

          ประเภทที่ 1     ปั้นจั่นที่ใช้ในงานก่อสร้าง ขนาดพิกัดยกอย่างปลอดภัยตามที่ผู้ผลิตกําหนดไม่เกิน  3  ตัน  ต้องจัดให้มีการทดสอบส่วนประกอบและอุปกรณ์ของปั้นจั่นทุก ๆ  6  เดือน  ขนาดพิกัดยกมากกว่า  3  ตันขึ้นไป  ต้องจัดให้มีการทดสอบส่วนประกอบและ อุปกรณ์ของปั้นจั่นทุก ๆ  3  เดือน

           ประเภทที่2     ปั้นจั่นที่ใช้งานอื่น ๆ

                       ขนาดพิกัดยกอย่างปลอดภัยตามที่ผู้ผลิตกําหนดตั้งแต่  1  ตัน  แต่ไม่เกิน  3  ตัน  ต้องจัดให้มีการทดสอบส่วนประกอบและอุปกรณ์ของปั้นจั่นปีละ 1 ครั้ง 

                       ขนาดพิกัดยกอย่างปลอดภัยมากกว่า 3 ตัน แต่ไม่เกิน 50 ตัน ต้องจัดให้มีการทดสอบ ส่วนประกอบและอุปกรณ์ของปั้นจั่นทุกๆ 6 เดือน  

                       ขนาดพิกัดยกมากกว่า  50  ตันขึ้นไป  ต้องจัดให้มีการทดสอบส่วนประกอบ และอุปกรณ์ของปั้นจั่นทุก ๆ  3  เดือนการตรวจสอบเครน หลักสำคัญคือ น้ำหนักทดสอบหรือเรียกว่า load test ซึ่งกฎหมายระบุไว้ว่าจะเป็นการใช้น้ำหนักจริง

                  น้ำหนักจริง     หมายถึง ตุ้มน้ำหนักที่มีน้ำหนักตามพิกัดกำหนดเพื่อใช้ในการทดสอบ เช่น ตุ้มน้ำหนัก 500 kg 1000 kg   หรือสิ่งของในการผลิตที่มีน้ำหนักมากกว่าที่จะยกจริงให้เท่ากับน้ำหนัก load test   

                  คราวนี้ก็มาถึงน้ำหนักที่ใช้ทดสอบ กฎหมายระบุชัดเจนว่า

(ก) ปั้นจั่นใหม่ ก่อนจะนํามาใช้งานให้ทดสอบการรับน้ําหนักดังนี้
๑) ขนาดไม่เกิน 20 ตัน ให้ทดสอบการรับน้ําหนักที่ 1 เท่า แต่ไม่เกิน 1.25 เท่าของพิกัดยกอย่างปลอดภัย
๒) ขนาดมากกว่า 20 ตัน แต่ไม่เกิน 50 ตัน ให้ทดสอบการรับน้ําหนักเพิ่มอีก5 ตัน จากพิกัดยกอย่างปลอดภัย
(ข) ปั้นจั่นที่ใช้งานแล้ว ให้ทดสอบการรับน้ําหนักที่ 1.25 เท่าของน้ําหนัก ที่ใช้งานจริงสูงสุดโดยไม่เกินพิกัดยกอย่างปลอดภัยตามที่ผู้ผลิตกําหนด กรณีไม่มีพิกัดยกอย่างปลอดภัยที่ผู้ผลิตกําหนด    ให้ทดสอบการรับน้ําหนักตามที่วิศวกรกําหนดน้ําหนักที่ใช้ทดสอบการยก อาจใช้การทดสอบด้วยน้ําหนักจริง หรือทดสอบด้วยน้ําหนักจําลอง (Load Simulation)

ตัวอย่างที่ 1    ปั่นจั่นที่ผู้ผลิตออกแบบไว้ที่ 10 ตัน ใช้งานจริงสูงสุด 6 ตัน จะต้องทดสอบที่ 6 * 1.25 จะเท่ากับ 7.5 ตัน ดังนั้น ต้องทดสอบการรับน้ำหนักที่ 7.5 ตัน

ตัวอย่างที่ 2   ปั่นจั่นที่ผู้ผลิตออกแบบไว้ที่ 10 ตัน ใช้งานจริงสูงสุด 9 ตัน จะต้องทดสอบที่ 9 * 1.25 จะเท่ากับ 11.25 ตัน แต่เนื่องจากเกินกว่าน้ำหนักที่ผลิตออกแบบไว้ ดังนั้น ต้องทดสอบการรับน้ำหนักที่ 10 ตัน

กฎหมายความปลอดภัยปั้นจั่น

         – กฎกระทรวง การทำงานเกี่ยวกับปั้นจั่นปั้นจั่น
          – กฎหมายทดสอบปั้นจั่น Load test
          – ปจ.1 , ปจ.2
          – ประกาศกรมฯ อบรมผู้บังคับปั้นจั่น